در این قسمت، به تعدادی از کاربردی‌ترین اصطلاحات و تعاریف فارسی مورد استفاده در حوزه حمل و نقل زمینی اشاره خواهیم کرد.

• حمل و نقل بین‌المللی کالا
• شرکت حمل و نقل بین‌المللی
• فعالیت فورواردری
• فعالیت کریری بین‌المللی
• بارنامه
• پروفرما
• راهنامه
• ترخیصیه
• کالای خطرناک
• راننده تحت پوشش
• اعتبارنامه (L/C)
• برات ارزی (B/E)
• کنوانسیون CMR
• کنوانسیون TIR
• کنوانسیون کوتیف
• کارنه تیر
• کارنه دو پاساژ
• اصطلاحات انگلیسی مربوط به حمل و نقل زمینی

حمل و نقل بین‌المللی کالا
حمل و نقل بین‌المللی کالا یعنی انتقال کالا از نقطه‌ای درون یک کشور، به نقطه‌ای درون یک کشور دیگر با رعایت قوانین مربوط به آن.
شرکت حمل و نقل بین‌المللی
شرکت حمل و نقل بین‌المللی که در آیین‌نامه حمل و نقل بین‌المللی کالا به اختصار شرکت نامیده می‌شود، یک شخصیت حقوقی است که برای تصدی تشریفات جابه‌جایی کالای بین‌المللی شامل فعالیت‌های فورواردری، کریری یا هر دو اختصاص یافته است.
فعالیت فورواردری
فعالیت فورواردری یعنی هماهنگی ترتیب جابه‌جایی کالا به یکی از شیوه‌های زمینی، هوایی، دریایی یا ترکیبی از آن‌ها و انجام خدمات مربوط و قبول مسئولیت بارنامه‌ی صادره و قراردادهای منعقده.

فعالیت کریری بین‌المللی
این فعالیت یعنی تصدی بلافصل حمل کالا از کشوری به کشور دیگر.
بارنامه
بارنامه سندی است که قابلیت انتقال دارد و مبین مالکیت کالا است که نماینده وی، آن را پس از وصول کالا صادر می‌کند. این سند حاکی از حمل کالای معینی از یک نقطه (مبدا کالا) به نقطه دیگر (مقصد کالا) با وسیله حمل معین در مقابل کرایه مورد توافق است.
پروفرما
پروفرما، سیاهه خریدی است که فروشنده آن را به عنوان پیشنهاد فروش یا تعیین ارزش فروش از مبدا صادر می‌کند. این سیاهه باید توسط مرکز تهیه و توزیع مربوطه تایید شود. به پروفرما، پیش فاکتور نیز گفته می‌شود.
راهنامه
راهنامه سندی است که حمل کننده بار با صدور آن متعهد می‌شود در مقابل اخذ کرایه معین، محموله مورد معامله را از یک نقطه به نقطه دیگر حمل نماید.
ترخیصیه
ترخیصیه سندی است که به موجب آن، صاحب کالا زیر نظر قوانین و مقررات معین برای ترخیص محموله به گمرک معرفی می‌شود.

کالای خطرناک
کالای خطرناک به کالایی گفته می‌شود که طبق دسته‌بندی IMDG (دفترچه طبقه‌بندی کالاهای خطرناک) و ADR خطرناک به شمار می‌آیند.
راننده تحت پوشش
این فرد، شخص حقیقی واجد شرایط رانندگی در حمل و نقل بین‌المللی زمینی است که برای فعالیت در حمل و نقل بین‌المللی کالا وابسته به شرکتی خاص، با یکی از شرکت‌های قرارداد می‌بندد.
اعتبارنامه (L/C)
اعتبارنامه فرم قراردادی است که بانک باز کننده اعتبار بنا به درخواست خریدار، به وسیله آن به بانک دیگری که بانک کارگزار نام دارد اجازه می‌دهد حداکثر تا پایان مدت تعیین شده، اسناد حمل محموله‌های مورد معامله را به بانک بدهد و آن بانک تا حداکثر تا حداکثر مقدار اعتبار را پرداخت کند. سپس بانک کارگزار اسناد مذکور را برای واگذاری به خریدار برای بانک دستور دهنده می‌فرستد.
برات ارزی (B/E)
فرم برات ارزی توسط ذینفع یا فروشنده نوشته می‌شود و از طریق بانک ابلاغ کننده ارسال خواهد شد. سپس صادر کننده یا فروشنده می‌تواند بلافاصله پس از پشت نویسی، مبلغ درجه شده در این فرم را دریافت کند. برات ارزی قابل معامله است.
کنوانسیون CMR
این نوع کنوانسیون برای تامین منافع دست اندرکاران حمل و نقل جاده‌ای و برابر سازی شرایط حاکم بر قرارداد حمل و نقل بین‌المللی زمینی به اجرا درآمده است.
کنوانسیون TIR
کنوانسیون TIR برای ایجاد تسهیلات در رابطه با تشریفات گمرکی کامیون‌های حامل محموله که در جاده‌های بین‌المللی تردد می‌کنند و از گمرک‌های کشورهای دیگر رد می‌شوند، ایجاد شده است.
کنوانسیون کوتیف
این کنوانسیون در رابطه با حمل و نقل بین‌المللی از طریق راه‌آهن است.
کارنه تیر
به دفترچه حمل و نقل بین‌المللی زمینی کالا، از یک کشور به کشور دیگر، کارنه تیر گفته می‌شود.
کارنه دو پاساژ
کارنه دو پاساژ گذرنامه حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای است که برای ورود موقف به کشورهای مقصد، برای کالا و همچنین مسافر، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اصطلاحات انگلیسی مربوط به حمل و نقل زمینی
در قسمت قبلی، کاربردی‌ترین اصطلاحات و تعاریف فارسی مربوط به حمل و نقل زمینی را مرور کردیم. در این قسمت قصد داریم اصطلاحات انگلیسی رایج مربوط به این حوزه را ذکر کنیم.

• (Import) واردات
• (Export) صادرات
• (Customs) گمرک
• (Full Truck Loading) کامیون دربستی
• (Full Container Loading) کانتینر دربستی
• (Groupage) خرده بار
• (Low Track Loading) خرده بار زمینی
• (Land shipment) حمل و نقل زمینی
• (Bill of leading) بارنامه
• (Combined shipment) حمل ترکیبی
• (Consignee) تحویل گیرنده کالا
• (Ex work, factory, mail) از محل کار، کارخانه، محل کشت تحویل
• (Cost & Freight) ارزش و کرایه
• (Carnet TIR) کارنه تیر
• (Packing List) پکینگ
• (Invoice) فاکتور، صورت‌حساب
• (Proforma Invoice) پیش فاکتور
• (Certificate of origin) گواهی مبدا
• (Health certificate) گواهی بهداشت
• (EXW) حمل از درب کارخانه
• (Door to Door) حمل درب تا درب
• (Express) پست سریع
• (DG cargo) کالای خطرناک
• (Delivered at Frontier) تحویل گرفته در مرز
• (Delivered-duty Paid) تحویل گرفته پس از پرداخت عوارض
• (Surcharge) اضافه‌ای که به کرایه تعلق می‌گیرد.

سوالات متداول
فعالیت فورواردری چیست؟
فعالیت فورواردری یعنی هماهنگی ترتیب جابه‌جایی کالا به یکی از شیوه‌های زمینی، هوایی، دریایی یا ترکیبی از آن‌ها و انجام خدمات مربوط و قبول مسئولیت بارنامه‌ی صادره و قراردادهای منعقده.
فرم برات ارزی چیست و توسط چه کسی نوشته می شود؟
فرم برات ارزی توسط ذینفع یا فروشنده نوشته می‌شود و از طریق بانک ابلاغ کننده ارسال خواهد شد. سپس صادر کننده یا فروشنده می‌تواند بلافاصله پس از پشت نویسی، مبلغ درجه شده در این فرم را دریافت کند. برات ارزی قابل معامله است.
پروفرما چیست؟
پروفرما، سیاهه خریدی است که فروشنده آن را به عنوان پیشنهاد فروش یا تعیین ارزش فروش از مبدا صادر می‌کند. این سیاهه باید توسط مرکز تهیه و توزیع مربوطه تایید شود. به پروفرما، پیش فاکتور نیز گفته می‌شود.